Bart van de Woestijne stond er niet eerder zo open in

Bart van de Woestijne, winnaar van de Joop Mulder Plak in 2018, kennen we van In Order Of Disappearance. Dat was een wandeling met koptelefoon in de bossen bij Formerum, die het Oerol-publiek in 2019 letterlijk en figuurlijk een spiegel voorhield. De voorstelling zou in reprise gaan in 2020 en opnieuw in 2021, maar beide keren werden afgelast vanwege de pandemie. Van de Woestijne is nu op het eiland als deelnemer aan het Lab, waarin een makers met elkaar ervaringen uitwisselen en onderzoeken hoe het landschap zich verhoudt tot de kunst. “Onderliggend thema bij alle vragen die ik deze week stel is hoe je het landschap kunt gebruiken: als katalysator, als spiegel, als hoofdrolspeler.” Lees verder →

Zwermers laten je met nieuwe ogen naar je eigen kledingkast kijken

“Mode is slechts een vorm van lelijkheid die zo absoluut ondraaglijk is dat we haar elk half jaar moeten vervangen door een andere”, schreef Oscar Wilde in zijn The Philosophy of Dress. Vanwege de pandemie is dat er het afgelopen jaar bij veel mensen bij ingeschoten, want in een wereld waarin thuiswerken, internetwinkelen en theaterstreamen de standaard zijn geworden kom je met een pyjama, wat joggingspakken en een enkel net overhemd of bloesje voor die belangrijke zoommeeting heel aardig de dag door. Lees verder →

Een interview met Jasper van Luijk van SHIFFT

Al voor we geboren zijn en tot na onze dood worden wij gedragen door anderen. Tussendoor dragen wij ons lichaam, onze herinneringen, ons verdriet en de mensen om ons heen. Voor Jasper van Luijk van cross-disciplinair dansgezelschap SHIFFT uit Utrecht was ‘dragen’ het uitgangspunt voor Pounds Lighter. Als artists in residence ronden zij het project komende week af hier op Terschelling. Van Luijk vertelde ons over het project, en ook had hij een tip voor de mensen thuis: een oefening in dragen, om het lichaam wat rust te gunnen na vele uren op het Imaginaire Eiland. Lees verder →

Radio Oerol streelt je trommelvliezen met echte, onvervalste Oerol-vibes

We spraken presentatrice Gian van Grunsven over het edele vak van het radiomaken, over het beroeren van trommelvliezen met intieme vocale en muzikale vibes en over de mogelijkheden voor u, de lieve luisteraar thuis, om zelf actief aan de show deel te nemen. “Ook wanneer je in de stad bent en Radio Oerol luistert, zul je het onkruid tussen de tegels of dat ene plantje op het balkon met andere ogen aanschouwen, en er een stukje Oerol-gevoel uit halen.” Lees verder →

Kuitknuffelen, banktasten, maar vooral dansen

Wanneer heb je voor het laatst iemand ter begroeting de hand geschud, zacht liefkozend vastgepakt of een zoen op de wang gedrukt? Na anderhalf jaar isolement en anderhalvemetersamenleving zijn de meeste mensen het fysieke contact een beetje ontwend. We vroegen choreograaf en danser Josephine van Rheenen van De Dansers om advies. “Ik heb een grote drang om mensen uit die angst en ongemakkelijkheid te halen.” Lees verder →

Ritzah Statia doorbreekt de stilte met keiharde hiphop

Praten over je gevoelens, over seksualiteit, over politiek — dat was in het Afro-Caribische gezin waar Ritzah Statia opgroeide niet aan de orde van de dag. Daardoor kreeg ze later moeite om zich uit te spreken over waar ze voor staat, dat had ze nooit geleerd. Met Kibra Silensio doorbreekt ze de stilte. “Door de stilte te doorbreken, bevrijd je jezelf.” Lees verder →

‘Bulletproof’ laat zien dat vuurwapens en onderwijs slecht samengaan

Bij ons op de Buurtschool in Noordeloos hadden we zo’n tweemaal jaars een brandoefening. Schoolhoofd Schrijver kondigde die exercitie ruim van tevoren aan, geflankeerd door het hoofd van de vrijwillige brandweer. In ons dorpje zaten de school en de kazerne in dezelfde straat; bij brand hadden ze onze lessenaars vanuit de kazerne kunnen natspuiten. ‘Als de bel drie keer luidt’, legde meester Schrijver uit, ‘sta dan op van je schoolbank, laat je spullen liggen en volg de meester of juffrouw twee-aan-twee naar de dichtstbijzijnde nooduitgang.’ Lees verder →

Opgedragen, afgedankt

Sinds de zomer van 2019 lever ik wekelijks een bijdrage aan het boekenkatern van de Volkskrant. De rubriek (een foto met tekstje) heet ‘Opgedragen, afgedankt’ en staat elk weekend linksboven op de achterpagina van dat katern. De foto toont een opdracht (een boodschap van gever aan ontvanger) in een of ander boek, door mij gevonden in een kringloopwinkel of weggeefboekenkast. Bij de foto staat een kort doch meeslepend commentaar van mijn hand. Op de gelijknamige instagrampagina verzamel ik inzendingen van lezers en alle vondsten die de krant niet halen. Mocht je eens iets moois vinden in een afgedankt boek, mail dat dan naar opgedragen.afgedankt[at]gmail.com.

Twee kwestieuze stellingen

Afgelopen zaterdag las ik behalve het mooie woord ‘kwestieus’ ook twee kwestieuze stellingen in het commentaar van Martin Sommer op het Wilders-proces. Ten eerste vergelijkt Sommer de groepsbelediging van Marokkanen door Wilders met die van babyboomers: ‘Er is inmiddels in heel wat toonaarden om “minder babyboomers” geroepen. Die uitspraak is beledigend, maar niemand zal het in zijn hoofd halen om aangifte te doen.’ Ten tweede beweert Sommer dat democratie niet kan ‘zonder vrije meningsuiting, en vrije meningsuiting kan niet zonder kwetsen.’ Lees verder →

Filmfestival van goden en mensen vooral menselijk

Oscar Keyser heeft sinds zijn aantreden als programmeur bij Studio/K al zoveel bijzondere filmavonden georganiseerd, vaak samen met zijn vader Gawie (filmcriticus bij De Groene Amsterdammer), dat de ‘K’ achter Studio inmiddels ook een beetje staat voor Keyser. Afgelopen maart zag ik er Mad Max: Fury Road in ‘chrome’, waarmee niet de browser, maar een indringende, zilveren kleurstelling werd bedoeld. Ook herinner ik me een verkleurde 35mm-kopie van Easy Rider, eind mei 2018 afgespeeld op een projector die Keyser jr. bij Rialto van zolder had mogen slepen. Nerveus doch charmant hield Oscar een introductiepraatje, en als het beeld tijdens de film weer eens op zwart sprong, praatte zijn vader de tijd vol, het publiek er steeds weer op wijzend dat ze getuige waren een zeer, zeer bijzondere gebeurtenis. Dat was ook zo. Lees verder →

Dubbele regenboog op verder neerslachtige dag

‘Er is geen dieper, mysterieuzer en zorgwekkender mysterie dan het mysterie van ons bestaan.’ Die quote staat op de muur tegenover de ingang van de Tarkovski-tentoonstelling in Eye. Andrej Tarkovski (1932-1986) mag dan een heilige van de cinema zijn, ik denk dat er een dieper mysterie is: dat van ons bewustzijn, en dus van ons lijden. Dat we bestaan is een godswonder, maar waarom moeten we daarnaast doordrongen zijn van de zinloosheid en absurditeit ervan? Elke dag hijsen we ons uit bed om dingen te doen waar we niet zo veel zin in hebben, zoals door de regen fietsen, terwijl ons lichaam protesteert en de tijd ons door de vingers glipt. Waarom? Lees verder →

Time flies like an arrow, fruit flies like a banana

Van 22 augustus tot 2 september 2019 verbleef ik bij The Foundry in Noord-Spanje, om deel te nemen aan een workshop en om een trouwfeest te vieren. The Foundry is op een landgoed waar ooit een ijzersmederij was. De gebouwen op het landgoed worden gerenoveerd door vrijwilligers en een aantal betaalde krachten, om plaats te maken voor filosofische workshops, kunstresidenties en simpelweg voor het samenzijn van mensen buiten de kaders van het kapitalisme, voor zover dat mogelijk is. Voor Literaturwissenschaft in Berlin schreef ik een kort verslag over mijn verblijf. Lees verder →

De woestijn van de realiteit

Drie aanleidingen had ik om afgelopen week Welcome To The Desert of the Real (2002) van Slavoj Zizek te herlezen. Ik was elf dagen op The Foundry geweest, een vrijplaats in Galicië waar je als intellectueel of kunstenaar welkom bent om te werken, te praten, te eten, te drinken, te dansen en te slapen buiten de kaders van ‘de markt’ en van wat tegenwoordig voor ‘de universiteit’ doorgaat. Ik was er om de boel te verkennen, om deel te nemen aan een filosofische workshop over metaforen en analogieën en om een anarchistisch trouwfeest bij te wonen. Van alle gesprekken met slimme mensen had ik behoefte gekregen moeilijke boeken te lezen. Dat was één. Lees verder →

Enkele vragen aan schrijver Erik Schumacher

Erik Schumacher (1983) groeide op in een autoloos gezin met de verwarming steevast op achttien graden, schrijft hij in zijn boekje De koe knikte ja – Pleidooi voor veganisme. Ontzag voor de natuur werd hem met de paplepel ingegoten, maar toch stond er bij hem thuis driemaal daags vlees op tafel en zag hij zichzelf lang als ‘een echte vleeseter’. Als student ging hij steeds diervriendelijker eten, wat hem twee jaar geleden via wat omwegen bij het veganisme bracht. Zijn pamflet van 91 pagina’s verscheen bij uitgeverij Querido en leest lekker weg. Hij vertelt in dit interview onder meer wat zijn oma ervan vindt dat hij veganist is, dat zijn kat vreemdgaat en wat zijn favoriete dierenfilmpje op internet is. Lees verder →

Korte films in Cavia

Het is even zoeken naar Filmhuis Cavia, zeker als je in Amsterdam-Oost woont en niet zo bekend bent in West. Aangekomen bij het Westerpark kijk ik op mijn kaart: hier oversteken, dan de kade volgen. Het is een benauwde zomeravond en ik heb kilometers tegen de westerwind in getrapt, het zweet staat op mijn rug. In de Staatsliedenbuurt is het stil. De mensen kijken naar Zomergasten of ze staan nog op Lowlands, maar niet ik. Ik ga naar een speciale zomeravondvoorstelling in het meest rafelige filmhuis van Amsterdam. Lees verder →

Tien vragen aan schrijver Roanne van Voorst

Roanne van Voorst (1983), antropoloog en schrijver, neemt in haar nieuwe boek Ooit aten we dieren een bijzonder perspectief in. Vanuit de nabije toekomst, waarin de ‘eiwitrevolutie’ voltooid is en vleeseten taboe is geworden, blikt ze terug op onze omgang met dieren in het heden. Haar non-fictieboek staat bol van interessante verhalen en feiten over veganisme, landbouw en dierenwelzijn, en haar mening is duidelijk: de toekomst is vleesloos. Twee korte fictieverhalen, als intermezzo’s gepresenteerd, laten zien hoe mensen in een utopische toekomst zullen eten en terugkijken op de vleesindustrie. We stelden deze antropoloog van de toekomst tien vragen over dierenwelzijn, leven als veganist en haar liefde voor dieren, onder wie haar hond Jax. Lees verder →

Een praatje met Walter en Sally van restaurant Yerba

Creatief koken met zo veel mogelijk planten en zo min mogelijk dieren – dat doet chef-kok Walter Marskamp bij restaurant Yerba in Amsterdam. Het is daarmee het hoogste scorende niet-vegan restaurant van de Dierenwelzijnscheck. In februari 2018 openden Marskamp en zijn vrouw Sally Mitchell de deuren van hun eigen restaurant aan de Ruysdaelstraat in Zuid. “Ons eerste kindje,” noemt Sally het restaurant, met haar zoontje Ziggy op schoot. Lees verder →