Drie aanleidingen had ik om afgelopen week Welcome To The Desert of the Real (2002) van Slavoj Zizek te herlezen. Ik was elf dagen op The Foundry geweest, een vrijplaats in Galicië waar je als intellectueel of kunstenaar welkom bent om te werken, te praten, te eten, te drinken, te dansen en te slapen buiten de kaders van ‘de markt’ en van wat tegenwoordig voor ‘de universiteit’ doorgaat. Ik was er om de boel te verkennen, om deel te nemen aan een filosofische workshop over metaforen en analogieën en om een anarchistisch trouwfeest bij te wonen. Van alle gesprekken met slimme mensen had ik behoefte gekregen moeilijke boeken te lezen. Dat was één. Lees verder
Enkele vragen aan schrijver Erik Schumacher
Erik Schumacher (1983) groeide op in een autoloos gezin met de verwarming steevast op achttien graden, schrijft hij in zijn boekje De koe knikte ja – Pleidooi voor veganisme. Ontzag voor de natuur werd hem met de paplepel ingegoten, maar toch stond er bij hem thuis driemaal daags vlees op tafel en zag hij zichzelf lang als ‘een echte vleeseter’. Als student ging hij steeds diervriendelijker eten, wat hem twee jaar geleden via wat omwegen bij het veganisme bracht. Zijn pamflet van 91 pagina’s verscheen bij uitgeverij Querido en leest lekker weg. Hij vertelt in dit interview onder meer wat zijn oma ervan vindt dat hij veganist is, dat zijn kat vreemdgaat en wat zijn favoriete dierenfilmpje op internet is. Lees verder
Korte films in Cavia
Het is even zoeken naar Filmhuis Cavia, zeker als je in Amsterdam-Oost woont en niet zo bekend bent in West. Aangekomen bij het Westerpark kijk ik op mijn kaart: hier oversteken, dan de kade volgen. Het is een benauwde zomeravond en ik heb kilometers tegen de westerwind in getrapt, het zweet staat op mijn rug. In de Staatsliedenbuurt is het stil. De mensen kijken naar Zomergasten of ze staan nog op Lowlands, maar niet ik. Ik ga naar een speciale zomeravondvoorstelling in het meest rafelige filmhuis van Amsterdam. Lees verder
Tien vragen aan schrijver Roanne van Voorst
Roanne van Voorst (1983), antropoloog en schrijver, neemt in haar nieuwe boek Ooit aten we dieren een bijzonder perspectief in. Vanuit de nabije toekomst, waarin de ‘eiwitrevolutie’ voltooid is en vleeseten taboe is geworden, blikt ze terug op onze omgang met dieren in het heden. Haar non-fictieboek staat bol van interessante verhalen en feiten over veganisme, landbouw en dierenwelzijn, en haar mening is duidelijk: de toekomst is vleesloos. Twee korte fictieverhalen, als intermezzo’s gepresenteerd, laten zien hoe mensen in een utopische toekomst zullen eten en terugkijken op de vleesindustrie. We stelden deze antropoloog van de toekomst tien vragen over dierenwelzijn, leven als veganist en haar liefde voor dieren, onder wie haar hond Jax. Lees verder
Een praatje met Walter en Sally van restaurant Yerba
Creatief koken met zo veel mogelijk planten en zo min mogelijk dieren – dat doet chef-kok Walter Marskamp bij restaurant Yerba in Amsterdam. Het is daarmee het hoogste scorende niet-vegan restaurant van de Dierenwelzijnscheck. In februari 2018 openden Marskamp en zijn vrouw Sally Mitchell de deuren van hun eigen restaurant aan de Ruysdaelstraat in Zuid. “Ons eerste kindje,” noemt Sally het restaurant, met haar zoontje Ziggy op schoot. Lees verder
Het verlies van de aarde
Ik las Het verlies van de aarde: een recente geschiedenis van Nathaniel Rich. Alles wat we nu weten over klimaatverandering wisten we al in 1979, schrijft hij, maar door tegenwerking vanuit de industrie en kortetermijndenken van de politiek ondernemen we nog amper actie. Een teleurstellende geschiedenis, maar we moeten niet bij de pakken neerzitten. Eerlijkheid over klimaatverandering is geboden, schrijft hij, en klimaatontkenners noemt hij schurken. En er zijn oplossingen voorhanden, dus de schouders eronder, niets doen is geen optie en zal het vertrouwen in de politiek nog verder doen afnemen. ‘Het onvermogen tot handelen erodeert ons vertrouwen in menselijke broederschap net zozeer als het onze gletsjers aantast.’ Lees verder
Film kijken als daad van verzet
Op zondagochtend naar het filmtheater om een Italiaanse klassieker uit 1976 te zien is een daad van verzet. Verzet tegen het comfort van je eigen bed, verzet tegen een langdurig ontbijt, verzet tegen de kater, verzet tegen Netflix en de rest van de consumptiemaatschappij. Zo voelt het tenminste, als ik op zondag 7 juli om kwart over elf ‘s morgens tamelijk brak bij het Louis Hartlooper Complex arriveer, na anderhalf uur reizen per fiets, metro en trein, voor Novecento. Lees verder
Volgens Roanne van Voorst is de toekomst vleesloos
Nu we steeds meer doordrongen raken van de klimaatramp die boven onze hoofden hangt, verruilen meer en meer mensen dierlijke producten voor plantaardige. De vlees- en de zuivelindustrie leveren niet alleen een enorme bijdrage aan de opwarming van de aarde, onder meer door de methaanscheten van koeien, maar het massaal fokken, transporteren en slachten van dieren is ook nog eens hartstikke dieronvriendelijk. En als je net zo goed plantaardig kunt eten — denk aan de Beyond Burger, hummus, maar ook aan ouderwetse groenten en vele nieuwe vegan eettentjes — waarom zou je dat dan laten, behalve omdat vlees ‘zo lekker’ is? Lees verder
Interview met Frans de Waal
Samen met directeur Hans Baaij van de stichtingen Varkens in Nood en Dier&Recht en met vriend en filmmaker Eelke Verboom van PONY-film maakte ik onderstaand video-interview met de wereldberoemde bioloog Frans de Waal, naar aanleiding van zijn nieuwe boek Mama’s laatste omhelzing: over emoties bij dieren en wat ze ons zeggen over onszelf. Een prachtig boek, ik raad je aan het te lezen. Lees verder
Roadmovie in hartje Europa
Het kale appartement van haar neef, een overdekt winkelcentrum vol rokers, een station waar je aan de balie geen informatie kunt krijgen — hoofdpersoon Alma komt in Take Me Somewhere Nice op veel plekken, maar nergens is het echtnice. Ze woont van kinds af aan met haar Bosnische moeder in Nederland. Haar vader hield het hier niet uit en keerde terug. Nu ligt Alma’s vader in een Bosnisch ziekenhuis en reist ze naar hem toe. Haar neef en een vriend begeleiden Alma, wat een bitterzoete roadmovie oplevert. Lees verder
Ingezonden brief Volkskrant
Onderstaande brief van mij stond op 3 mei 2019 in de Volkskrant.
Ingezonden brief in het AD
Onderstaande brief van mij stond op 1 mei 2019 in het Algemeen Dagbad. Ik werkte een blauwe maandag voor Stichting Varkens in Nood.
Varkens zijn geen grondstof
“Miljoenen geruimde varkens leiden tot hogere vleesprijs”, kopte de NOS op 25 april online. “Afrikaans virus drijft prijzen varkensvlees op”, kopte NRC Handelsblad. “Het plakje boterhamworst, ontbijtspek in de supermarkt of de babi pangang bij de Chinees gaat fors in prijs stijgen”, schreef De Telegraaf. Lees verder
Fotografische ode aan kleinste musea van ons land
Nederland telt ruim 1600 musea. Daarvan ken je waarschijnlijk vooral grote namen zoals het Rijksmuseum of het Mauritshuis. Maar los van die officiële instellingen zijn er ook heel veel miniscule musea, vaak thuis bij mensen die met zorg en liefde hun verzamelingen tonen aan het publiek. Zulke minimusea verdienen meer aandacht, vindt fotograaf Maartje ter Horst. In 2018 doorkruiste zij het land op zoek naar kleine musea, om het fotoboek Ode aan de kleinste musea van Nederland (en de mensen die ze mogelijk maken) te maken. Lees verder
Aantekeningen bij ‘Notes on Synchrony (experiment)’
Gekwetter van vogels, galmende klanken, wierook. Twee mannen dansen blootsvoets om elkaar heen. Gestreken smoelen, baarden, dichte ogen, trainingsbroeken. Ze dragen rode badmutsen met elektroden. Oranje kabels verbinden hen met een computer. Een aangesloten beeldscherm toont een golfpatroon. Ze bewegen synchroon: tegelijkertijd, samen op één moment, maar niet identiek. Notes on Synchrony heet de voorstelling, een experiment van dansers en neurowetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen, in de schouwburg in Rotterdam. Lees verder
Waarom keren mensen terug naar een stad die totaal verwoest is door oorlog?
De Iraakse stad Mosoel ken je waarschijnlijk uit het nieuws. Mosoel is oorlog, Mosoel is ISIS, Mosoel is foute boel. Maar wat je vergeet als je verhalen vooral via je telefoonscherm binnenkrijgt, is dat Mosoel een echte stad is met echte mensen, die niet veel verschillen van mensen die je kent. Ze hebben ouders, ze hebben kinderen, ze hebben vrienden, werk en dromen. Ze hebben alleen geen huis meer, want Mosoel is totaal aan gort geschoten. Waarom zouden vluchtelingen daarnaar terugkeren, en niet niet elders opnieuw beginnen? Die vraag was het beginpunt van Stad van twee lentes, een nieuwe documentaire van de Nederlandse makers Frederick Mansell en Laurens Samsom. Lees verder
Het systeem: relaas van een voetbalscheidsrechter
In de eerste helft van 2018 schreef ik als leerling aan de Schrijversvakschool een verhaal over de jonge voetbalscheidsrechter Cas Sanders, zich afspelend in het jaar 2039. Sanders ligt in de clinch met de voetbalbond, omdat deze een nieuw ‘systeem’ gaat invoeren om het betaald voetbal aantrekkelijker te maken om naar te kijken. Lees hieronder, na een citaat van de legendarische Collina en een pompeus wetenschappelijk voorwoord, het relaas van de door mij verzonnen scheidsrechter Cas Sanders. Lees verder
Over twee dansvoorstellingen
Hoe verhoud ik mij tot het fenomeen dans? Op mijn vijftiende heb ik met twee vrienden op stijldansles gezeten. De quickstep, de wals, de tango, dat werk. De redenen ben ik vergeten, net als de pasjes en de naam van mijn partner. Ze was een jaar ouder, had halflang bruin haar. Ik was verliefd, maar heb het haar nooit durven zeggen, zoals ik in die tijd vaker heimelijk verliefd was. Het zeggen stond gelijk aan afgewezen worden, daar begon ik niet meer aan. Lees verder
Een skatefilm die gaat over meer dan skaten
Vanaf deze week draait Minding The Gap in Nederlandse bioscopen, een Amerikaanse documentaire van de dertigjarige Bing Liu die eerder al op IDFA te zien was. Wat begint als een dromerige skateboardfilm, met skaten als ultiem symbool van vrijheid, verandert al snel in een akelig coming-of-age-verhaal over Bing en zijn vrienden Zack en Keire. Alle drie komen ze uit de verpauperde industriestad Rockford in de staat Illinois, alle drie kregen ze als kind klappen van hun vaders en alle drie vonden ze in skateboarden een uitlaatklep. Het is een aangrijpend verhaal over opgroeien in armoede, en een film die me deed terugdenken aan de tijd dat ik zelf skatete en foto’s en filmpjes van mij en mijn skatevrienden online zette. Lees verder
Ricky de Sire wil gewoon erkend worden
Wat speelt zich af achter de peilloos diep zwarte ogen van Eric de Boer, alias Ricky de Sire? Wat wil hij zeggen tegen de wereld, dat hij maar niet in zijn teksten verwoord krijgt? Hoe is hij geworden wie hij nu is? Het zijn vragen die helaas nauwelijks worden beantwoord in De koning van de Nederlandstalige rock & roll, een documentaire van Bastiaan Bosma over de markante Rotterdamse liedjesschrijver Ricky de Sire. Op 30 januari gaat de film in première tijdens IFFR. Lees verder