Roadmovie in hartje Europa

Het kale appartement van haar neef, een overdekt winkelcentrum vol rokers, een station waar je aan de balie geen informatie kunt krijgen — hoofdpersoon Alma komt in Take Me Somewhere Nice op veel plekken, maar nergens is het echtnice. Ze woont van kinds af aan met haar Bosnische moeder in Nederland. Haar vader hield het hier niet uit en keerde terug. Nu ligt Alma’s vader in een Bosnisch ziekenhuis en reist ze naar hem toe. Haar neef en een vriend begeleiden Alma, wat een bitterzoete roadmovie oplevert. Lees verder

Varkens zijn geen grondstof

“Miljoenen geruimde varkens leiden tot hogere vleesprijs”, kopte de NOS op 25 april online. “Afrikaans virus drijft prijzen varkensvlees op”, kopte NRC Handelsblad. “Het plakje boterhamworst, ontbijtspek in de supermarkt of de babi pangang bij de Chinees gaat fors in prijs stijgen”, schreef De Telegraaf. Lees verder

Fotografische ode aan kleinste musea van ons land

Nederland telt ruim 1600 musea. Daarvan ken je waarschijnlijk vooral grote namen zoals het Rijksmuseum of het Mauritshuis. Maar los van die officiële instellingen zijn er ook heel veel miniscule musea, vaak thuis bij mensen die met zorg en liefde hun verzamelingen tonen aan het publiek. Zulke minimusea verdienen meer aandacht, vindt fotograaf Maartje ter Horst. In 2018 doorkruiste zij het land op zoek naar kleine musea, om het fotoboek Ode aan de kleinste musea van Nederland (en de mensen die ze mogelijk maken) te maken. Lees verder

Aantekeningen bij ‘Notes on Synchrony (experiment)’

Gekwetter van vogels, galmende klanken, wierook. Twee mannen dansen blootsvoets om elkaar heen. Gestreken smoelen, baarden, dichte ogen, trainingsbroeken. Ze dragen rode badmutsen met elektroden. Oranje kabels verbinden hen met een computer. Een aangesloten beeldscherm toont een golfpatroon. Ze bewegen synchroon: tegelijkertijd, samen op één moment, maar niet identiek. Notes on Synchrony heet de voorstelling, een experiment van dansers en neurowetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen, in de schouwburg in Rotterdam.  Lees verder

Waarom keren mensen terug naar een stad die totaal verwoest is door oorlog?

De Iraakse stad Mosoel ken je waarschijnlijk uit het nieuws. Mosoel is oorlog, Mosoel is ISIS, Mosoel is foute boel. Maar wat je vergeet als je verhalen vooral via je telefoonscherm binnenkrijgt, is dat Mosoel een echte stad is met echte mensen, die niet veel verschillen van mensen die je kent. Ze hebben ouders, ze hebben kinderen, ze hebben vrienden, werk en dromen. Ze hebben alleen geen huis meer, want Mosoel is totaal aan gort geschoten. Waarom zouden vluchtelingen daarnaar terugkeren, en niet niet elders opnieuw beginnen? Die vraag was het beginpunt van Stad van twee lentes, een nieuwe documentaire van de Nederlandse makers Frederick Mansell en Laurens Samsom. Lees verder

Het systeem: relaas van een voetbalscheidsrechter

In de eerste helft van 2018 schreef ik als leerling aan de Schrijversvakschool een verhaal over de jonge voetbalscheidsrechter Cas Sanders, zich afspelend in het jaar 2039. Sanders ligt in de clinch met de voetbalbond, omdat deze een nieuw ‘systeem’ gaat invoeren om het betaald voetbal aantrekkelijker te maken om naar te kijken. Lees hieronder, na een citaat van de legendarische Collina en een pompeus wetenschappelijk voorwoord, het relaas van de door mij verzonnen scheidsrechter Cas Sanders. Lees verder

Over twee dansvoorstellingen

Hoe verhoud ik mij tot het fenomeen dans? Op mijn vijftiende heb ik met twee vrienden op stijldansles gezeten. De quickstep, de wals, de tango, dat werk. De redenen ben ik vergeten, net als de pasjes en de naam van mijn partner. Ze was een jaar ouder, had halflang bruin haar. Ik was verliefd, maar heb het haar nooit durven zeggen, zoals ik in die tijd vaker heimelijk verliefd was. Het zeggen stond gelijk aan afgewezen worden, daar begon ik niet meer aan. Lees verder

Een skatefilm die gaat over meer dan skaten

Vanaf deze week draait Minding The Gap in Nederlandse bioscopen, een Amerikaanse documentaire van de dertigjarige Bing Liu die eerder al op IDFA te zien was. Wat begint als een dromerige skateboardfilm, met skaten als ultiem symbool van vrijheid, verandert al snel in een akelig coming-of-age-verhaal over Bing en zijn vrienden Zack en Keire. Alle drie komen ze uit de verpauperde industriestad Rockford in de staat Illinois, alle drie kregen ze als kind klappen van hun vaders en alle drie vonden ze in skateboarden een uitlaatklep. Het is een aangrijpend verhaal over opgroeien in armoede, en een film die me deed terugdenken aan de tijd dat ik zelf skatete en foto’s en filmpjes van mij en mijn skatevrienden online zette. Lees verder

Ricky de Sire wil gewoon erkend worden

Wat speelt zich af achter de peilloos diep zwarte ogen van Eric de Boer, alias Ricky de Sire? Wat wil hij zeggen tegen de wereld, dat hij maar niet in zijn teksten verwoord krijgt? Hoe is hij geworden wie hij nu is? Het zijn vragen die helaas nauwelijks worden beantwoord in De koning van de Nederlandstalige rock & roll, een documentaire van Bastiaan Bosma over de markante Rotterdamse liedjesschrijver Ricky de Sire. Op 30 januari gaat de film in première tijdens IFFR. Lees verder

Een film die met zichzelf speelt

Vier jaar na zijn afstudeerfilm Onno de onwetende, gaat maandag in Rotterdam de film Nocturne van Viktor van der Valk in première, een duistere lowbudgetfilm waar de liefde voor het medium film vanaf spat. Nocturne neemt je mee in het hoofd van Alex, een filmmaker in crisis, die van zijn geldschieter nog één nacht krijgt om zijn diep persoonlijke filmproject af te ronden. Maar Alex (gespeeld door Viktors broer Vincent) is in de war: zijn vriendin is vertrokken, zijn moeder ziek, hij twijfelt aan alles. Gaat het hem lukken?  Lees verder

In Siberië op zoek naar mammoet-DNA

In het noorden van Siberië liggen desolate eilanden waar 4000 jaar geleden de laatste mammoeten stierven. Door het smelten van de permafrost komen steeds meer slagtanden tevoorschijn, die uit de grond worden gewrikt door 21e-eeuwse goudzoekers. Zo nu en dan zit aan zo’n ivoren krul nog een bevroren karkas vast, soms zo vers dat het bloed er nog uitdruipt. Het DNA in zo’n vleeshomp kan misschien gebruikt worden om de mammoet weer tot leven te wekken, ongeveer zoals in Jurassic Park met de dino’s gebeurde. Hierover gaat de nieuwe documentaire Genesis 2.0, die vanaf nu in bioscopen te zien is.  Lees verder

Veel risico, weinig beloning

sackedEen 22-jarige Amsterdamse Uber-chauffeur stond vorige week voor de rechter omdat hij in maart 2017 een jonge vrouw doodreed. Hij was vermoeid rondjes aan het rijden op zoek naar een nieuwe rit, negeerde een doorgetrokken streep om een bus in te halen en schepte de jonge juf. Uber wijst alle verantwoordelijkheid van de hand. Uber-chauffeurs bestaan niet, zegt het bedrijf, er bestaan alleen zelfstandige chauffeurs die gebruikmaken van de app. De verantwoordelijkheid voor de veiligheid ligt bij de chauffeurs. Lees verder

Westerman zoekt naar oorsprong van de mens

wijdemens_westermanDe Homo sapiens is een diersoort met een uitzonderlijk groot brein: 1200 tot 1400 kubieke centimeters, wat neerkomt op 2 tot 3 procent van het totale lichaamsgewicht. Een groot deel van zijn 300.000 jaar lange geschiedenis had de soort daar weinig aan: zo’n brein kost een hoop energie en je begint er weinig mee als je een hongerige tijger tegen het lijf loopt. Maar toen kwam het vuur, de taal, de boterham. Inmiddels leven we in een wereld met waterstofbommen en zorgrobots, waarin het voortbestaan van Sapiens – ondanks zijn goede bedoelingen – in gevaar wordt gebracht door Sapiens zelf. Maar wie is die mens? Lees verder

Las Herederas subtiel en ontroerend

lasherederasChela en Chiquita zijn een stel van rond de 65. Ze zijn ‘oud geld’, maar dat is blijkbaar op, want hun inboedel staat te koop: een complete set van 48 bergkristallen glazen, een staande klok, de antieke tafel, de Mercedes. De oorzaak is onduidelijk, maar er is wel gefraudeerd, waarvoor de extraverte Chiquita een maandje moet brommen. De introverte Chela is aan de medicijnen. Ze is somber, prikkelbaar, lusteloos. Na een feestje – Chela rijdt terug, angstig, hortend en stotend; Chiquita heeft gedronken – heeft ze geen zin in seks. Schilderen komt er ook niet van. Echter: de spullen die te koop staan lijken van haar, en niet van haar vriendin. Wat is hier gaande? Lees verder

Studio 54 vereeuwigd in documentaire

studio54In je eentje dingen ondernemen kan best leuk zijn. Alleen naar de film bijvoorbeeld, heerlijk. Het liefst als het niet druk is, bijvoorbeeld een dinsdagmiddag. Solo op reis kun je je heel vrij voelen. Je hoeft met niemand rekening te houden, kan doen wat je wil en je komt vanzelf wel iemand tegen om mee te praten. Alleen naar een themafeest gaan waar je niemand kent, zonder je te verkleden, na een lange werkdag, is een grotere uitdaging, vooral als je iemand bent die van dingen houdt zoals in je eentje naar de bioscoop gaan. Lees verder

Ambitie, rouw en liefde

firstmanTwee jaar na La la land komen Damien Chazelle en Ryan Gosling met een nieuwe film over de offers die mensen maken voor hun ambities. Deze keer geen kleinburgerlijke aspiraties als een beroemd actrice worden of een podiumcafé beginnen. First man gaat over de Amerikaanse droom om de maan te bereiken en weer terug te keren – een reis die overigens al sinds 1902 op het witte doek verbeeld wordt, toen Georges Méliès La voyage dans la lune uitbracht. Maar tomeloze ambitie heeft, net als de maan, een duistere zijde. Door je blind te staren op een punt in de verte verlies je het hier en nu uit het oog. Wat is beter dan ambitie? Liefde, aldus First manLees verder

De gaskamer op het witte doek

sobiborDe nieuwe Russische film Sobibor vertelt het ‘waargebeurde’ verhaal van een groep gevangenen die op 14 oktober 1943 uit het vernietigingskamp Sobibór ontsnapten. Dat is drie dagen na de release van deze film exact 75 jaar geleden, een macaber publicitair haakje. Sobibor is het regiedebuut van acteur Konstantin Khabenskiy, die ook de hoofdrol voor zijn rekening neemt. Hij speelt de Joods-Russische held Alexander ‘Sasja’ Petsjerski, krijgsgevangene en leider van de opstand in het kamp.  Lees verder

De alledaagsheid van seksueel geweld

lafDe hoofdpersoon uit de nieuwe Nederlandse film Light As Feathers is de puberjongen Eryk, en de belangrijkste gebeurtenis in de film is dat hij zijn twee jaar jongere buurmeisje dwingt om seks met hem te hebben. Ze wordt zwanger, Eryk krijgt op z’n flikker van z’n ma en oma, en hij mag zijn buurmeisje niet meer zien.  Lees verder